2021 yılının ağustos ayında Taliban’ın eline geçen Afganistan’ın tahliyesini yöneten üst düzey iki ABD generali, tahliye planının yetersiz olduğunu ve zamanında emir verilmediğini söyleyerek Kabil’in düşüşünden Biden yönetimini sorumlu tuttu.
İngiltere merkezli The Guardian gazetesine göre iki eski general, Afganistan’da savaşın son günlerinde askeri liderlerin Biden yönetimiyle yaşadığı gerilimi ve fikir ayrılıklarını ilk kez kamuoyu ile paylaştı.
Bu önemli ayrılıklardan ikisi, ordunun istikrarı korumak için Afganistan’da en az 2 bin 500 asker bulundurma tavsiyesi vermesi ve devletin tahliyeyi başlatmak için yeterince hızlı hareket etmediği yönündeki endişelerini içeriyordu.
13 ABD ASKERİ ÖLDÜRÜLDÜ
Taliban’ın Afganistan’ı ele geçirmesi sırasında, savaşın son günlerinde Kabil Havaalanı’nda bir canlı bomba tarafından 13 ABD askeri öldürüldü.
Paniğe kapılan binlerce Afgan ve ABD vatandaşı çaresizce insanları tahliye eden ABD askeri uçuklarına binmeye çalıştı.
Sonunda ordu, son ABD askeri uçağı kalkmadan önce 130 binden fazla sivili kurtarmayı başardı.
“DEVLETİN ÖLÜMCÜL KUSURU”
Hem eski Genelkurmay Başkanı General Mark Milley hem de ABD merkez komutanlığı emeklisi General Kenneth McKenzie, bu kaosun devletin çok geç olana kadar ABD personeline tahliye çağrısı yapmamasının sonucu olduğunu söyledi.
McKenzie, “9 Temmuz gibi erken bir tarihte bölgede güçlerimiz vardı ama hiçbir şey yapamadık” dedi ve Dışişleri Bakanlığı’nın zamanlamasını, “Ağustos ayında yaşananlara yol açan ölümcül kusur” olarak nitelendirdi.
Emekli General, ağustos ayında yaşananların tahliye kararının birkaç ay ertelenmesinin “doğrudan sonucu” olduğuna inandığını belirtti.
GENELKURMAY BAŞKANI BIDEN’DAN EK KUVVET İSTEDİ
Eski Genelkurmay Başkanı Mark Milley, o dönemde ülkenin en üst düzey askeri subayıydı ve ABD başkanı Joe Biden’a, Taliban’ı uzak tutmak ve ABD ordusunun güvenliğini sağlamak için yeterli desteği sağlamak üzere 2 bin 500 kişilik bir kuvveti bölgede tutması yönünde çağrıda bulunmuştu.
Biden, daha kalabalık bir askeri birliğin gönderilmesini onaylamadı ve ABD Büyükelçiliğinin güvenliğini sağlamakla görevli 650 kişilik daha küçük bir kuvveti bölgede tutmayı tercih etti.
Bu küçük kuvvet, Taliban’ı durdurmaya yetmedi. Taliban, ABD’nin ayrılmasından bu yana Afganistan’ı kontrol ediyor.
RAPORDA ORDUYU SUÇLADILAR
Askerlerinin beyanlarının tersin 2023 yılında yayınlanan raporda, “Potansiyel bir terör saldırısı tehdidini yönetmek için Başkan, ordunun ek desteğe ihtiyaç duyup duymadığını defalarca sordu. Üst düzey askeri yetkililer, yeterli kaynaklara ve yetkilere sahip olduklarını doğruladılar” ifadelerine yer verildi.